Những ngày cuối năm, bức tranh khu vực dọc tuyến biên giới Campuchia – Thái Lan trở nên nóng hơn thường lệ. Các thông tin từ truyền thông quốc tế cho thấy xung đột đã bùng phát trở lại sau giai đoạn lắng xuống, kéo theo làn sóng sơ tán dân cư, gián đoạn đi lại và làm gia tăng áp lực ngoại giao trước các cuộc họp cấp khu vực.
Điều đáng chú ý là đây không chỉ là câu chuyện “đường ranh” trên bản đồ. Với Campuchia và Thái Lan, biên giới là một mạch sống kinh tế: lao động qua lại, thương mại cửa khẩu, du lịch đường bộ, logistics và cả chuỗi cung ứng nông sản – tiêu dùng. Khi biên giới rung lắc, nhịp kinh tế của hàng loạt tỉnh thành phía Đông Thái Lan và phía Tây Campuchia cũng chao đảo theo.
Theo nhận định từ Reuters, tình hình khu vực Đông Nam Á đang chịu nhiều tác động từ căng thẳng biên giới.
Tình hình Campuchia Thái Lan hiện nay có gì đáng chú ý?
Theo Reuters và AP, giao tranh tái bùng phát trong tháng 12 sau khi thỏa thuận hạ nhiệt trước đó gặp trục trặc, khiến tình hình leo thang và buộc nhiều cộng đồng dân cư phải di dời tạm thời để tránh rủi ro.
Trong bối cảnh này, nỗ lực trung gian của các đối tác lớn và vai trò điều phối của ASEAN nổi lên rõ rệt. Reuters đưa tin Mỹ và Trung Quốc đều thúc đẩy kêu gọi ngừng bắn, trong khi một cuộc họp đặc biệt của ASEAN được nhắc đến như điểm hẹn để các bên “đưa nhiệt độ xuống”. Cùng KJC.ONL tìm hiểu chi tiết hơn tình hình Campuchia vs Thái Lan nhé.
Từ “căng thẳng” sang “thiệt hại”: thương mại, du lịch, lao động bị ảnh hưởng
Một khi khu vực biên giới bị gắn nhãn rủi ro, tác động lan rất nhanh:
-
Du lịch đường bộ & dịch vụ cửa khẩu: các tuyến xe, tour, khách sạn – nhà hàng quanh cửa khẩu thường giảm mạnh vì tâm lý e ngại.
-
Thương mại biên mậu: nhiều hoạt động kiểm soát tăng cường khiến thời gian thông quan kéo dài, chi phí logistics tăng.
-
Lao động Campuchia tại Thái Lan: bất ổn kéo theo thiếu hụt lao động cục bộ và khó khăn quản lý dòng di chuyển, điều mà báo chí Thái Lan mô tả như một cú “kẹt” kép cho cả hai phía.
Nói cách khác: biên giới không chỉ là hàng rào, mà là “điểm nối” của hai nền kinh tế. Khi điểm nối này bị nghẽn, nền kinh tế mất đi phần linh hoạt vốn có.
Xem thêm: Tin tức mới nhất cập nhật mỗi ngày tại https://kjc.onl/tin-tuc/
Campuchia: nền tảng vĩ mô còn “đệm”, nhưng áp lực bên ngoài tăng
Về phía Campuchia, các tổ chức quốc tế đánh giá nước này bước vào giai đoạn biến động với một số dư địa vĩ mô nhất định: dự trữ ngoại hối và nợ công ở mức tương đối “dễ thở”, lạm phát có giai đoạn được ghi nhận là thấp.
Tuy vậy, IMF cũng lưu ý triển vọng tăng trưởng có thể chậm lại và chịu tác động từ nhiều cú sốc bên ngoài (như thương mại, du lịch, thu nhập chuyển về…), khiến nhu cầu trong nước và xuất khẩu đối mặt thách thức.
Trong bối cảnh biên giới biến động, Campuchia thường chịu rủi ro “mất nhịp” ở các khu vực phụ thuộc cửa khẩu, đặc biệt là các đô thị trung chuyển và cụm dịch vụ.
Thái Lan: tăng trưởng chậm và chính trị nội bộ khiến “khả năng điều phối” bị thử thách
IMF dự báo tăng trưởng Thái Lan ở mức khiêm tốn trong năm 2025 và còn đối mặt các lực cản như điều kiện tài chính thắt chặt, nhu cầu bên ngoài yếu hơn và biến động thương mại toàn cầu.
Cùng lúc, một số phân tích chính sách và theo dõi quốc tế cho rằng bức tranh chính trị nội bộ có thể ảnh hưởng đến năng lực ra quyết định, nhất là với các vấn đề an ninh – đối ngoại nhạy cảm.
Trong thực tế, mỗi bước đi ở biên giới (tăng kiểm soát, điều chỉnh lực lượng, thay đổi quy trình qua lại) đều vừa là quyết định an ninh, vừa là quyết định kinh tế. Và khi kinh tế đang cần ổn định để phục hồi, áp lực “chọn ưu tiên” càng lớn.
ASEAN và “lối thoát” ngoại giao: tránh kịch bản kéo dài
Một điểm tích cực là dù căng thẳng leo thang, kênh đối thoại khu vực vẫn hoạt động. Reuters mô tả các nỗ lực thúc đẩy ngừng bắn trước thềm cuộc họp ASEAN như một cửa sổ để hai bên quay lại bàn đàm phán.
Ở tầng dài hạn hơn, Campuchia và Thái Lan từng có những bước nâng tầm quan hệ và mở rộng hợp tác trong các giai đoạn thuận lợi. Việc “đưa nhiệt độ xuống” lần này, vì thế, không chỉ nhằm chặn rủi ro trước mắt mà còn để cứu phần hợp tác đã gây dựng được.
Ba kịch bản ngắn hạn đáng chú ý
-
Hạ nhiệt nhanh – mở lại nhịp cửa khẩu: thương mại, du lịch và lao động hồi phục theo kiểu “bật lại”, nhưng vẫn cần thời gian để tâm lý ổn định.
-
Giằng co cục bộ – rủi ro chi phí kéo dài: doanh nghiệp logistics, du lịch và tiểu thương chịu chi phí cao hơn; dòng khách dịch chuyển sang tuyến khác.
-
Leo thang – áp lực khu vực tăng mạnh: ASEAN bị thử thách vai trò trung tâm; chuỗi cung ứng và dòng vốn ngại rủi ro hơn, nhất là ở các dự án gần biên giới.
Dù kịch bản nào xảy ra, bài học quen thuộc vẫn đúng: càng sớm “đóng băng” xung đột, càng giảm thiệt hại kinh tế, đặc biệt là thiệt hại vô hình như niềm tin nhà đầu tư và cảm nhận an toàn của khách du lịch.
